EP II Yunit II Aralin 3

KOMUNIKASYON SA PAKIKIPAGKAPWA

Dati, kapag may gusto kang sabihin sa isang tao, kailangan mo siyang puntahan, gaano man siya kalapit o kalayo sa iyo. Mahalaga man o hindi ang sasabihin mo, kailangan mong maglaan ng pagod upang ito ay maibahagi. Ngayon, ilang pindot na lang sa telepono, masasabi mo na ang iyong nais sabihin, ilang tipa na lamang sa keyboard ng computer at maibabahagi mo na ang iyong kaisipan at damdamin sa isang tao. Nakabalita ka na ba ng isang kakilala na nagkakilala dahil sa cellphone, nagligawan dahil sa cellphone, nagkaroon ng malapit na ugnayan dahil sa cellphone o maaaring nagpakasal dahil sa cellphone? Ang lahat nga naman ay napadadali ng teknolohiya. Ngunit sa kabila ng ginhawang ito ay may natatagong epekto ito sa pakikipagkapwa ng tao.

Ang komunikasyon ay napakahalaga sa anomang pakikipag-ugnayan. Nagagawang posible ng komunikasyon ang relasyon o pakikipagugnayan, pagkakaibigan, at pagiging malapit ng mga kasapi ng pamilya. Mahalagang mahubog ang kakayahan ng isang tao na gamitin at unawain ang iba’t ibang uri ng komunikasyon.

1. Pasalita. Ito ang pangunahing uri ng komunikasyon. Kasama rito ang pasalita (oral) at pasulat (written) na komunikasyon. Sa ganitong uri ng komunikasyon mahalagang tandaan na ang iyong salita at pagpapaliwanag ay nakaaapekto sa kaisipan at damdamin ng taong tatanggap nito. Kailangan din ng pag-iingat sa mga salitang gagamitin upang hindi makasakit ng damdamin ng kapwa.

2. Di-Pasalita. Ito ay mahalagang uri ng komunikasyon. Mas masasalamin ang totoong damdamin sa ekspresyon ng mukha o sa galaw ng katawan. Kapag nakikipag-ugnayan tayo sa ibang tao, tayo ay nakapagbibigay at nagkatatanggap ng hindi mabilang na di pasalitang hudyat (signals). Ang lahat ng ating mga di-pasalitang gawi – ang galaw, maging ang paraan ng pag-upo, kung gaano kalakas o kabilis ang pagsasalita, gaano tayo kalapit sa ating kausap, ang pagtingin sa mata ng ating kausap – ay nagpapadala ng mahahalagang mensahe sa ating kausap. Ipinahihiwatig sa atin na higit sa salita ang makabubuo ng isang mabuting at matatag na ugnayan o relasyon.

Makatutulong ito sa iyo upang

a. Mabasa nang tama ang isang tao, maging ang kanyang damdamin at ang mga di- pasalitang mensahe na nais niyang iparating

b. Makalikha ng tiwala at pagiging bukas sa isang ugnayan

c. Makatugon sa mga d-pasalitang hudyat (cues) na nagpapahiwatig sa iba na nakauunawa ka, napapansin mo ito at iniintindi mo ang kanilang mensahe

3. Virtual. Ang virtual na komunikasyon ay dulot ng makabagong teknolohiya kung saan ang paghahatid ng impormasyon o aksyon ay naipahahatid saan mang lokasyon gamit ang information technology. Dahil sa patuloy na paglago ng teknolohiya sa mundo, marami na ang naging pagbabago. Sabi nila dahil sa teknolohiya nagkalapit ang mundo. Naging madali ang komunikasyon para sa lahat. Ngunit kailangang isaisip na hindi nito mapapalitan ang personal na interaksyon. Mas malallim na pakikipag-ugnayan ang nabubuo ng personal na pakikipag-ugnayan.

Mahalagang maunawaan ang lahat ng uri ng komunikasyon upang mapaunlad ang kakayahan sa pakikipagkapwa. Bahagi ito ng ating buhay sa araw-araw kung kaya dapat itong paunlarin. Kasabay ng pagpapaunlad ng paggamit ng iba’t ibang uri ng komunikasyon ay mahalaga ring maunawaan ang mga antas nito.

Limang Antas ng Komunikasyon

1. Pakikipag-usap sa isang simpleng kakilala (Level of Acquaintance).

Ang ganitong uri ng pakikipag-usap ay pinakamababaw ngunit sa ating mga Pilipino, madalas natin itong ginagamit. Halimbawa sa mga pagkakataon na ikaw ay kumakain at mayroong dumaang kakilala o kaibigan, tatawagin mo ito at aalukin ng pagkain ngunit alam mo naman na sapat lamang ito para sa iyo. Inaanyahan mo siya para lang masabi na naganyaya ka ngunit kulang sa sinseridad. Maraming salita na nakagawian na lamang nating sabihin at para bang awtomatiko nang lumalabas sa ating bibig ngunit salat sa lalim. Halibawa, “Kumusta?” … “OK lang”. Hindi na natin nabibigyan ng malalim na pansin ang tunay na kahulugan nito. Hindi makabubuti kung ang lahat ng tao ay iyong kakausapin sa ganito lamang na antas.

2. Pakikipag-usap upang magbahagi ng makatotohanang impormasyon (Reporter’s Talk).

 Ito ay pagbabahagi ng mga impormasyon na tumutugon sa tanong na Ano, Sino, Saan, Kailan at iba pa. Ibinahagi mo lamang sa ibang kung ano ang iyong nakita o narinig at kung saan at kailan ito naganap. Sa ganitong antas ng komunikasyon, wala tayong ibinabahaging malalim tungkol sa ating sarili at wala tayong hinihingi tungkol sa ating kausap. Dito, hindi hinihingi ang opinyon o ng ekspresyon ng damdamin. Hindi ito bumubuo ng intelektwal, emosyonal, ispiritwal o pisikal na pagkakalapit (intimacy)

3. Pakikipag-usap upang magbahagi ng ideya o opinion (Intelllectual talk).

 Sa pagkakataon na ito, hindi na lamang mga impormasyon ang ating ibinabahagi kundi nagbabahagi na rin tayo ng ating opinyon, mga pakahulugan o interpretasyon, at mga paghatol (judgements). Hinahayaan na natin na makita ng tao ang ating iniisip at kung paano pinoproseso ang mga impormasyon na nakakalap nito. Sa antas na ito, may mga

posibilidad na magdulot ng pagsasalungatan, kung kaya nga ang taong nagsasalita ay nagiging maingat na sa mga salitang kanyang bibitawan. Nagsasagawa muna siya ng obserbasyon sa reaskyon ng kanyang kausap bago niya ipagpatuloy ang pagsasalita. Kung nakikita ang positibong tugon sa kanyang sinasabi, nagbibigay ito ng hudyat na maaari niyang ipagpatuloy ang pagbabahagi ng kanyang iniisip.

4. Pakikipag-usap upang magbahagi ng sariling damdamin (Emotional Talk).

Sa antas na ito, malaya na na naibabahagi ang iyong sariling damdamin sa iba. Mas mahirap magbahagi ng damdamin kaysa sa iniisip dahil itinuturing natin na ang ating damdamin ay pribado. Maituturing na malayo ang agwat nito sa ikatlong antas dahil malalim na bahagi ng ating sarili ang ibinabahagi sa ibang tao. Mas madaling tanggapin ang pagsalungat sa opinyon o ideya ngunit hindi sa damdamin. Maaaring isipin na kaya sinasalungat ang iyong damdamin ay dahil may itinatagong sama ng loob sa iyo ang isang tao o kaya naman ay malalim na galit. Kapag nangyari ito, hindi mo na hahayaang muling maibahagi sa kanya ang iyong damdamin, maglalagay na iyo ng pader sa inyong ugnayan. Kung kaya mahalaga ang pagiging maingat sa paggamit ng antas na ito.Ngunit kapag napagtagumpayan ito, mas malalim na uri ng pakikipag-ugnayan ang maaaring mabuo rito.

5. Pakikipag-usap upang ibahagi ang totoong sarili na ginagabayan ng pagmamahal (Loving, Genuine, Truth Talk).

Ito ang pinakamataas na antas ng komunikasyon. Sa pagkakataong ito, ibinabahagi na natin sa ibang tao ang ating mga pangangailangan, mga alalahanin, pangarap,takot o pag-asa. Nasasabi natin ang lahat ng ito nang buong katapatan at wala tayong inhibisyon o pag-aalinlangan. Sa bahaging ito, mahalaga ang pagtanggap, pag-unawa at paggalang. Huwag kakaligtaan na mapagtatagumpayan lamang ito kung ito ay gagabayan ng tunay na pagmamahal.

Ang pagkakaroon ng kamalayan sa limang antas na ito ay makatutulong upang mapahusay ang kalidad ng ating pakikipag-ugnayan o komunikasyon sa ating kapwa. Habang tumataas ang antas ng komunikasyon na ating ginagamit, mas lumalalim ang pakikipag-ugnayan na matatamo. Hindi imposibleng makamit ang ika-limang antas. May mga sagabal na maaaring kaharapin sa proseso nito. Narito ang ilan hango sa internet.

Mga Hadlang sa Epektibong Komunikasyon:

1. Pagtanggi (Denial) – May mga pagkakataon na ang tao ay tumatangging ibahagi lalo na yaong mga bagay na hindi tayo komportableng ibahagi sa ating kapwa. Lalo na kung mga bagay na hindi natin masabi nang harapan o kaya naman ay mga bagay na hindi tayo komportableng ipagtapat sa kanila nang harap-harapan

2. Pagpapalit (Substitution) – May mga pagkakataon na naibabaling natin sa ibang tao ang mga bagay na hindi natin masabi sa taong nararapat na makatanggap nito. Hal. mayroon kang sama ng loob sa iyong ina, sa halip na kausapin mo siya upang ibahagi ang iyong damdamin ay sinasabi mo ang lahat ng ito sa iyong kaibigan. Nakahahadlang ito sa epektibong komunikasyon dahil hindi makatutulong ang pagbaling sa ibang tao upang mabigyang-solusyon ang suliranin.

3. Di-pagkakapareho o di-pagkakaangkop (Incongruence) –

Nangyayari ito sa mga pagkakataon na ang pasalitang paraan ng komunikasyon ay di tumutugma sa ekspresyon ng mukha, tono ng pananalita, lakas o hina na boses at iba pa. Ang taong tumatanggap ay magbibigay ng kaniyang sariling interpretasyon sa iyong ipinahihiwatig. Minsan halimbawa, mas pinaniniwalaan ng tao ang ekspresyon ng mukha kaysa sa sinasabi ng tao. Sa pagkakataon na sinasabi nating masaya tayo ngunit mas lungkot ang mababakas sa ekspresyon ng mukha, mas paniniwalaan nila na hindi totoo ang saya na iyong sinasabi.

4. Pagbabawal (Inhibition). May mga pagkakataon, lalo na sa tahanan kung saan pinagbabawalan ang ilang kasapi na magbahagi ng ilan sa kanilang mga ideya at damdamin. Kapag nakasanayan, magiging balakid ito sa ganap na pagiging bukas sa komunikasyon sa loob ng pamilya.

Sa lahat ng pagkakataon ay mahalagang pairalin ang katatagan at ang pagiging maingat. Maging sa komunikasyon sa pakikipagkapwa ay kailangan itong ilapat. Akala natin sapat na na nasasabi natin ang ating iniisip at nadarama ngunit mahalagang magsikap upang ito ay magkaroon ng positibong bunga sa pakikipagkapwa. Simulan mo na ang pagsusuri sa iyong kakayahan sa komunikasyon sa pakikipagkapwa upang mapagsikapan mong baguhin ang mga mali at mas paunlarin ang ginagawa mo nang tama.

Reference: 2010 Secondary Education Curriculum

                     Gabay sa Pagtuturo ng Edukasyon sa Pagpapahalaga II